Laat je niet ontmoedigen door een numerus fixus

Steeds meer studies kennen een numerus fixus, een limiet aan het aantal toe te laten studenten. Als student denk je dan vaak bij voorbaat al dat je niet aan je favoriete studie kunt beginnen en haakt af. Dat moet anders, vindt de minister.

Het is al jaren bekend dat je bij sommige studies nauwelijks aan de bak komt omdat er een limiet zit op het aantal studenten dat toegelaten wordt. Het zijn over het algemeen populaire studies zoals geneeskunde of tandheelkunde.

Veel studenten haken bij voorbaat al af omdat ze weten dat hun scores op hun cijferlijst niet hoog genoeg zullen zijn of dat ze niet zo’n pragmatische denker zijn als wordt verwacht. Jammer, want ook al sta je nummer 300 terwijl er maar 150 worden toegelaten, in de praktijk blijken die studies niet altijd vol te komen en voortijdig afhaken betekent dat je kans helemaal verkeken is. Een kans die wel degelijk soms aanwezig is. Juist omdat zoveel studenten om allerlei redenen afhaken, schuif je soms zomaar door tot een plaats voor de studie.

35 procent kans op een plek is niet hoopvol

Je zag het al helemaal voor je. Je Kipling rugzak vol studieboeken op weg naar de universiteit om de studie van je dromen te volgen. Maar jouw gekozen studie is er eentje die deel uitmaakt van de 56 opleidingen die aan een numerus fixus doen.

Dat zijn alweer meer studies dan vorig jaar met een numerus fixus. Vorig jaar waren er ruim 34.000 aanmeldingen voor dit soort studies. En er waren maar een ruime 12000 plekken. Rechtsomkeert dus met je rugzak of laptoptas. Dan maar iets anders gaan doen, want een kans op een plek van amper 35 procent is niet hoopvol.

Uit onderzoek van NOS op 3 blijkt echter dat een groot aantal van die studies in 2018 helemaal niet vol zaten. (23 van de 35 studies met numerus fixus). Als voorbeeld geeft de NOS de studie Fiscaal Recht in Leiden. Er waren 125 plekken, uiteindelijk startten er 55 aan de opleiding.

Studenten kiezen een andere studie

Universiteiten geven als reden dat veel studenten op het laatst afhaken. Ze willen toch liever in Utrecht studeren dan in Leiden, of ze zijn internationaal student en krijgen geen visum. Veel studenten laten het er van tevoren al bij zitten als ze weten dat ze een heel hoog rangnummer krijgen terwijl er veel en veel minder plekken beschikbaar zijn. Ze gaan dan liever op zeker en kiezen voor een andere studie.

Soms wordt er door studenten getwijfeld aan het nut van numerus fixus als er uiteindelijk toch voldoende plekken blijken te zijn en de arbeidsmarkt ook om deze beroepsgroep vraagt. Universiteiten worden er van verdacht de numerus fixus in stand te houden omdat ze er voordeel bij hebben, ze kunnen immers selecteren op goede studenten die de studie zonder oponthoud doorlopen. Studievertraging kost zowel de student als de universiteit geld.

Het ministerie wil het gaan bepalen

Universiteiten spreken dit laatste tegen. Zij zouden juist pleiten voor zo toegankelijk mogelijk onderwijs. Minister Van Engelshoven (D66) heeft er zo haar twijfels bij. “Het beperkt de toegankelijkheid van het onderwijs.” Ze vindt het bovendien niet fair dat studenten al afhaken bij het zien van numerus fixus voor hun eerste studiekeuze. De minister werkt nu aan een wetsvoorstel dat niet louter de universiteiten, maar ook het ministerie kan bepalen of een opleiding een numerus fixus mag hanteren. En of ze niet meer studenten bij voorbaat al kunnen toelaten omdat ze weten dat er toch nog een groot aantal om allerlei redenen vlak voor het studiejaar afhaakt.