Is het nu patat of friet?

Natuurlijk heb je niet altijd zin om gezond te eten. Af en toe een ongezonde vette hap is ook lekker. Dus haal je telefoon met sim only erbij om wat gefrituurde goudgele staafjes te bestellen bij cafetaria bij jou in de buurt. Maar wat bestel jij eigenlijk? Patat of friet? Want bestellen met je smartphone mag dan véél makkelijker geworden zijn, in de loop der jaren. Maar de discussie over friet en patat is nog lang niet beslecht.

Geografisch meningsverschil

Patat of friet? Het is een meningsverschil die eens in de zoveel tijd weer de kop opsteekt. Bestel je met je medestudenten uit je studentenhuis in Tilburg, dan bestel je friet. In de Groningse studentenhuizen zal er patat worden besteld. Het meningsverschil patat of friet is hoofdzakelijk een geografisch meningsverschil. In de regel kun je zeggen dat de bevolking beneden de grote rivieren de term friet aanhoudt. Boven de grote rivieren wordt gesproken over patat. Op zich hoeft het natuurlijk niet zoveel uit te maken, want uiteindelijk is het hetzelfde gerecht. Toch zijn er hardleerse lokale mensen die deze discussie telkens weer oprakelen. Want hun friet of patat is toch de enige juiste benaming.

Het ontstaan van patat of friet

Patat of friet is nog niet eens zo heel oud. Het is begin 19de eeuw uitgevonden door een Belg. Hij noemde zijn nieuwe uitvinding patat frites. Patat staat in België ook bekend als aardappel en met frites wordt gefrituurd bedoeld. Hoe het daarna met de term patat frites is gegaan, is niet helemaal duidelijk. Het was in ieder geval duidelijk dat de benaming te lang was en dat in België en in Katholiek Nederland de term friet al snel de standaard werd. Boven de Nederlandse grote rivieren, het protestantse gedeelte dus, is gekozen voor patat. Het is dat het gerecht pas na de reformatie is uitgevonden, anders werd dit meningsverschil ongetwijfeld hieraan gelinkt.

Wat zegt de Van Dale?

Gelukkig kun je de Van Dale tegenwoordig al met een smartphone benaderen. En wat zegt dit woordenboek? Zowel patat als frites worden omschreven als een afkorting van het Franse ´patates frites´. Hierbij wordt patat als eerste en belangrijkste woord genoemd, omdat dit synoniem is voor aardappel. Friet is de bereidingswijze. Aangezien je meer dan aardappelen kunt frituren, zou frites dus eigenlijk ook op andere producten kunnen slaan. Een heel ander opmerkelijk feitje uit de Van Dale: friet wordt een synoniem van patat genoemd, maar andersom niet. Het lijkt erop dat de Van Dale een lichte voorkeur heeft voor patat, maar het sluit friet niet uit. Er valt dus uiteindelijk geen definitieve conclusie te trekken en iedereen mag zelf bepalen wat het wordt.